UZITO ULIOKITHIRI (OBESITY) + KISUKARI (DIABETES) = “KISUKARI CHA UNENE” (DIABESITY)

Matatizo mengi ya kiafya hutokana na uzito uliokithiri, ikiwa ni pamoja na uwezekano wa kupata ugonjwa wa moyo, shinikizo la damu, na baadhi ya saratani.  Lakini moja kati ya magonjwa yaliyoenea zaidi ni kisukari ambacho tutakizingatia hapa.  Zaidi ya theruthi ya watu bilioni moja ulimwenguni wana kisukari – takribani mtu mmoja katika kila 20 duniani!  Nchi zenye uwezekano mkubwa kabisa wa ongezeko la kisukari kufikia mwaka 2030 ni pamoja na China, India na Marekani.  Hizi zinaongoza zingine nyingi, tajiri na maskini.  Unene uliokithikiri unaelezewa kama mtu mwenye uzito uliozidi uzito wake wa kawaida kulingana na urefu wake kwa asilimia 20 au zaidi.  Kiasi cha asilimia 20 ya watu wenye kisukari namba 2 wana uzito uliokithiri.  Maradhi haya mawili yanahusiana kiasi kwamba wataalamu wengi wa afya huyachukulia kama ugonjwa mmoja, ambao wanauita diabesity (kisukari kitokanacho na unene).

Kiwango cha kisukari kimeongezeka sana kwa watu wa kawaida katika miaka ya karibuni, kama matukio ya unene uliokithiri ambao ni chanzo cha kwanza cha magonjwa ya kisukari yanavyoongezeka.  Kila mwaka kiasi cha milioni 3.4 hufa kutokana na matatizo yanayoletwa na kisukari.  Shirika la afya ulimwenguni linakadiria kwamba kisukari kitakuwa cha saba katika kusababisha vifo ifikapo mwaka 2030.  Kama kisukari ni adui wa kufisha kiasi hicho, basi ni muhimu kujua namna ya kukishinda.